ماه رجب و فضائل آن
پیامبر اکرم صلی الله علیه و سلم فرموده اند: فَضلُ رَجَبٍ عَلَی سَائِرِ الشُهُورِ کَفَضلِ القُرآنِ عَلَی سَائِرِ الکَلاَمِ. یعنی فضیلت ماه رجب نسبت به ماههای دیگر همانند فضیلت قرآن است نسبت به کلامهای دیگر.
خداوند را نظر کن به جود * که جرم آمد از بندگان در وجود
گناه آید از بنده ی خاکسار * به امید عفو خداوندگار
کریما به رزق تو پرورده ایم* به انعام و لطف تو خو کرده ایم
خدایا به عزت که خوارم مکن * به ذلّ گنه، شرمسارم مکن
رجب هفتمین ماه سال اسلامی است و از ماههای حرام میباشد. رجب بمعنی قربانی و تعظیم است. آنحضرت صلی الله علیه و سلم با دیدن هلال این ماه دعای ذیل را میخواندند: «اللّهُمَ بَارِک لَنَا فِی رَجَبَ وَ شَعبَانَ وَ بَلِّغنَا رَمَضَانَ» یعنی بار الها! ماه رجب و شعبان را برای ما مبارک گردان و به سلامتی ما را به رمضان برسان.
طبق برخی از روایات، شب بیست و هفتم این ماه، آنحضرت صلی الله علیه و سلم با جسم مبارکش به معراج رفتند. یعنی از مکه به بیت المقدس و از آنجا به بالاتر از هفت آسمان راه یافتند. تا آنجا که به عرش عظیم رسیده دیدار خداوند و شرف مکالمه با ذات اقدس الهي برایش حاصل گشت و خداوند به لطف کرم خود نمازهای پنجگانه را به عنوان هدیه به پیامبر و امت او عطا نمود.
در مورد شب معراج، شاعر معروف ترک زبان نیز سروده است:
حَرَم دِن مسجد اَقصی غَا ناگاه * آلب برغندر آیت دا آگاه
هم اقصی دن سماغا بردی اول نور * بو ثوذنگ صدقيغا اخبار مشهور
سما دن یوقری هر قیثی جاغا * عنایت ایلدی اول باشغاغا
باری غا صدق مذ اقرار مذ بار * امس هیچ قیثی ایش تنگری غا دشوار
ترجمه: رفتن پیامبر اکرم صلی الله علیه و سلم در شب معراج از مسجد الحرام به بیت المقدس در اول سوره ی اسراء آمده است: سُبحَانَ الَّذِی اَسرَی بِعَبدِهِ لَیلا مِن المَسجِدِ الحَرَامِ اِلَی المَسجِدِ الاَقصَی.آن نور (پیامبر اکرم صلی الله علیه و سلم) هنگامیکه به مسجد الاقصی رسید از آنجا به آسمان رفت، در صحت اين خبر، اخبار مشهور ی وجود دارد. و از آسمان نیز گذشت و همه جاها را دید به لطف و عنایت پروردگار. به همه ی این حرفها ایمان داریم و اقرار میکنیم زیرا هیچ کاری برای خداوند دشوار نيست.
ماه رجب:
حضرت ابن عباس رضی الله عنه میفرماید: روزه داشتن اولین روز رجب کفاره روزهای سه سال میشود. کنز العمال. حضرت عثمان رضی الله عنه در اولین جمعه این ماه از منبر بالا رفته به ایراد سخن پرداخته و میفرمودند: اي مردم! آگاه باشید این ماه، ماه خداوند است و ماه ادای زکاتهای شما است پس هر کس مقروض است باید قرض خویش را اداء کند. شب بیست و هفتم رجب که شب معراج است در آن شب نماز مأثوری هست چنانکه پیامبر اکرم صلی الله علیه و سلم فرموده است: کسی که در این شب کار کند (عبادات و حسنات کند) ثواب حسنات صد سال مییابد و هر کس در آن شب، دوازده رکعت نماز گزارد و در هر رکعت سوره فاتحه و سوره ای دیگر از قرآن بخواند و در هر دو رکعت تشهد خوانده و در آخر سلام دهد و سپس صد بار سبحان الله و الحمدلله و لا اله الا الله و الله اکبر بگوید و صد بار استغفر الله گفته و صد بار بر پیامبر صلی الله علیه و سلم صلوات بفرستد و برای خود آنچه از کارهای دنیا و آخرت که میخواهد دعا کند و صبح آن شب روزه باشد، خداوند تمام دعاهای او را مستجاب میفرماید مگر اینکه دچار معصیت شده باشد.
از پیامبر اکرم صلی الله علیه و سلم روایت شده است: هر کس در ماه رجب این تسبیحات را بگوید ثوابی که از گفتن این ذکرها نصیب آن فرد میشود بی اندازه خواهد بود. الف: 10 روز اول ماه رجب (سبحان الله الحی القیوم) روزی 100 مرتبه ب:10 روز دوم ماه رجب (سبحان الله الاحد الصمد) روزی 100 مرتبه ج: 10 روز سوم ماه رجب (سبحان الله الرئوف) روزی 100 مرتبه
از پیامبر صلی الله علیه و سلم روایت شده است: آگاه باشید که ماه رجب ماه خداوند، و ماه شعبان ماه من، و ماه رمضان ماه امت من است. هر کس در ماه رجب یک روز روزه بگیرد ثوابی برابر یک سال به او داده میشود، اگر هفت روز روزه بگیرد دروازه های هفت جهنم بر روی او بسته میشود و اگر هشت روز روزه بگیرد دروازه های هشت بهشت بر او باز میشود و اگر پانزده روز روزه بگیرد فرشتگان از عرش فریاد میزنند که همه گناهان تو بخشیده شده، اعمالت را از نو شروع کن. هر کس در روز بیست و هفتم ماه رجب روزه بگیرد و صدقه بدهد ثواب شصت ماه عبادت به او داده ميشود و همچنین ثوابی به اندازه قطرات دریا و برگ درختان اعطا ميگردد. و هر شخصی در این ماه استغفرالله بسیار بگوید فرشتگان بر او مژده میدهند که بهشت از آن توست و خداوند در هر شب از شبهاي ماه رجب فریاد میزند: هر کس استغفار گوید من او را میبخشم و هر دعایی کند مستجاب میکنم.
هر کس در این ماه مسلمانی را از غم و غصه آزاد سازد خداوند به او بهشت فردوس را میدهد و هر کس برای خوشنودی خداوند فقط یک روز در ماه رجب روزه بگیرد او داخل بهشت میشود. هر شخصی که در روز اول ماه رجب، در وسط آن و در آخر این ماه غسل کند خداوند تمامی گناهان او را میبخشد آنگونه که از مادر متولد شده باشد. هر کس پنجشنبه اول ماه رجب بین نماز مغرب و عشاء 12 رکعت نماز بخواند و در هر رکعت بعد از سوره حمد 3 بار سوره قدر و 12 بار سوره توحید را بخواند و در هر دو رکعت سلام دهد (جمعا 6 سلام) و در آخر نماز 70 بار سبوح قدوس ربنا و رب الملائکه و الروح را گوید و بعد از سجده دوباره 70 بار صلوات بفرستد و همچنین در این روز روزه هم بگیرد ثواب بیشماری نصیب او میگردد.
اگر کسی در جمعه اول ماه رجب روزه بگیرد همه ی فرشتگان در آن روز به بیت الله میروند و هر آنچه ثواب میگیرند به شخص روزه دار میدهند و از خداوند نیز میخواهند تمامی گناهان فرد روزه دار را ببخشد. هر فردی که شب اول ماه رجب استغفار گوید و عبادت کند خداوند او را میبخشد و هنگامی که صبح از خواب بیدار میشود او بیگناه است همانند نوزاد. هر فردی که در این ماه صدقه بدهد خداوند به ازای یک دینار او هزاران ثواب میدهد به اندازه ی موی بدنش ثواب میدهد و همچنین برابر هر صدقه که میدهد ثواب حج عمره به او داده میشود و تمامی گناهانش بخشیده میشود.
هر شخصی در ماه رجب فقط 2 روز روزه بگیرد ثواب آن 2 روز پیش خداوند دو برابر محاسبه خواهد شد که هر برابر آن به وسعت تمام کوههای جهان میباشد. اگر 3 روز روزه بگیرد خداوند میان او و آتش جهنم گودالی پر از آب قرار خواهد داد که برای گذشتن از آن یک سال زمان لازم است. اگر چهار روز روزه بگیرد از تمام بلایا و امراض و فتنه دجال در امان خواهد بود. اگر 5 روز روزه بگیرد از عذاب قبر نجات خواهد یافت. اگر 6 روز روزه بگیرد در روز رستاخیز از قبر به پا خواهد خواست با چهره ای بسیار نورانی همانند ماه شب چهاردهم. اگر 7 روز روزه بگیرد تمام درهای جهنم به روی او بسته خواهند شد. اگر 8 روز روزه بگیرد به ازای ایام روزه داری هشت در بهشت بر روی او گشوده میشود. اگر 9 روز روزه بگیرد در روز محشر از قبر به پا خواهد خواست و در حالی که ذکر لا اله الا الله بر زبان او جاریست، و مستقیما وارد بهشت خواهد شد. اگر 10 روز روزه بگیرد هنگامیکه از صراط میگذرد خداوند برای مسافت هر میل او فرشی قرار میدهد تا به راحتی بگذرد.
اگر 11 روز روزه بگیرد کسی فاضلتر از آن فرد یافت نمیشود مگر شخصی که همانند خود و یا بیشتر از او روزه گرفته باشد. اگر 12 روز روزه بگیرد خداوند جامه هایی به او میپوشاند که هر یک از آن لباسها از دنیا و هرچه در دنیا وجود دارد بهتر است. اگر 13 روز روزه بگیرد در حالی که مردم عادی در قحطی و گرسنگی به سر میبرند، برای آن شخص در زیر عرش سفره ای پهن خواهد شد که نعمتهای آن تمام شدنی نیست. اگر 14 روز روزه بگیرد خداوند نعمتهایی به او عطا خواهد کرد که قابل توصیف نبوده و قبل از آن هیچ فردی از آن بهرمند نشده است. اگر 15 روز روزه بگیرد خداوند در روز قیامت او را با افراد امین و مورد اعتماد حشر خواهد گردانید. اگر 16 روز روزه بگیرد در صف اول زیارت کنندگان پروردگار خواهد بود و ذات اقدس الهي را مشاهده نموده و کلام او را خواهد شنید. اگر 17 روز روزه بگیرد در جای محکم و مطمئن پل صراط اقامت گزیده و به استراحت مشغول خواهد شد. اگر 18 روز روزه بگیرد در جوار حضرت ابراهیم علیه السلام قرار خواهد گرفت. اگر 19 روز روزه بگیرد خداوند قصری برای او مهیا خواهد نمود همانند قصر حضرت ابراهیم علیه السلام و قصر حضرت آدم علیه السلام. اگر 20 روز روزه بگیرد از آسمان ندایی به گوش خواهد رسید که ای بنده ی خداوند تمام گناهان گذشته تو مورد عفو درگاه الهی قرار گرفته بنابراین با آسایش خاطر خود را برای اعمال صالح آینده آماده کن.
پیامبر اکرم صلی الله علیه و سلم فرموده اند: در بهشت نهری وجود دارد به نام رجب که آب آن نهر به پاکی شیر و به شیرینی عسل و به خنکی برف میباشد. هر کس فقط یک روز از ماه رجب را نیز روزه بگیرد خداوند از آب آن نهر او را سیراب خواهد نمود. هر کس شب بیست و هفتم ماه رجب دو رکعت نماز به جا آورد و در هر رکعت یک بار سوره حمد و 20 بار سوره اخلاص را بخواند و بعد از خاتمه نماز 10 مرتبه صلوات بفرستد و سپس از خداوند بخواهد و بگويد: پروردگارا من از تو میخواهم به حرمت پیامبر اکرم صلی الله علیه و سلم که در شب بیست و هفتم به معراج رفت بر دل غمگین و افسرده من رحم کن و دعاهای مرا مستجاب بفرما، خداوند دعای او را مستجاب نموده و به برکت همین دو رکعت نماز در روز قیامت در حالیکه دل انسانهای دیگر افسرده است، خداوند دل او را سرزنده و شاداب خواهد کرد.
پیامبر اکرم صلی الله علیه و سلم در يك حدیثی فرموده اند: «اَکرِمُوا رَجَبَ یُکرِمُکُمُ اللهُ بِاَلفِ کِرَامَةٍ یوم القِیَامَةِ» یعنی ماه مبارک رجب را اکرام و تعظیم کنید تا که خداوند شما را در روز قیامت به هزار کرامت اکرام کند. نزد مردم مر رجب را آب و جاه و حرمتست * گرچه گاو و خر نداند حرمت ماه رجب
ماخذ: نزهة المجالس و منتخب النفائس ـ ثبات العاجزین ـ بوستان سعدی ـ فضایل دوازده ماه قمری ـ فرهنگ دهخدا
ماه رجب و فضائل آن
