*
از آنجا که شخص فوت شده سنی مذهب است ما ترک ایشان طبق مذهب سنی تقسیم میگردد. با تشکر

*
همانگونه که قبلا نیز ذکر کردیم، شخص زنده مطلقا مالک و صاحب دارائی خودش است. از نظر شرعی هیچ کس نمی تواند و حق ندارد در مورد تصرف اموال آن دخالت نماید. پدر شما اگر بخواهد خانه و منزل مسکونی را پس از فوت خود به شما ببخشد، این کار وصیت محسوب شده و در مذهب حنفی وصیت به ورثه جایز نیست. بنابراین پس از فوت پدرتان، همه ی فرزندان اعم از کسانیکه قبلا زمین و وجه نقد دریافت کرده اند و آنهایی که هیچ چیزی نگرفته اند، همگی صاحب حق از اموال مرحوم می گردنند. لذا جهت تصحیح کارتان در صورتیکه پدرتان مایل است می توانید از وی بخواهید در موقع حیات خود، زمین و یا منزل مسکونی را که هم اکنون پدرتان مالک آن است، به صورت قانونی و شرعی به شما ببخشد و تصرف آن را نیز در اختیار شما قرار دهد. فقط در این صورت است که کسی نمی تواند پس از فوت ایشان ادعای حق نماید.

*
در مذهب امام اعظم ابوحنیفه رحمه الله تعالی وصیت جائز است اما به ورثه صحیح نمیباشد. اما اگر ورثه همگی بر وصیتنامه اعلان رضایت کنند و هیچگونه شکایت و یا اعتراضی نداشته باشند، در اینصورت اجرای مفاد وصیتنامه هیچگونه اشکال شرعی نخواهد داشت.

*
با تشکر از سوال شما دوست عزیز. اولاد و ورثه، وقتی میتوانند مدعی ارث باشند که پدر یا مادر در قید حیات نبوده و فوت کرده باشند. اما در صورت زنده بودن پدر و مادر، به هیچ وجه فرزندان حق دخالت در اموال و دارائی آنها را ندارند. لذا برادر شما مرتکب گناه بسیار بزرگی شده اند که اموال و دارائی پدرتان را مدعی شده اند. همچنین معصیت و گناه ایشان با ترک حرمت به پدر و مادر و ترک صله ی رحم، دو چندان شده است. اما هر چند که وی مرتکب گناه و معصیت شده است شایسته نیست که شما رابطه ی خود را با ایشان قطع کنید و صله ی رحم را ترک نمائید. بلکه وظیفه ی شما است که بیش از پیش با ایشان نزدیک بوده و وی را نصیحت کنید تا از این عمل ناشایست خود دست بر دارد.

*
والدین در حیات خود، صاحب و مالک اصلی اموال خود هستند؛ لذا میتوانند همه ی اموال یا قسمتی از آن را به کسی یا کسانیکه دوست دارند هبه نمایند. اما باید در نظر داشت در مذهب حنفی هبه با قبض و تسلیم موهوب توسط موهوب له کامل میشود. لذا تا وقتی که والدین اموالی را که هبه نموده اند به دست آن شخص نسپرده اند هبه صحیح نبوده و آن مال به تصرف شخص موهوب له در نمیاید. بخشیدن قسمتی از اموال یا همه ی آن توسط والدین به کسانی که بیشتر دوست دارند اگر چه از نظر اخلاقی شایسته یک فرد مومن نیست، اما از نظر فقهی، هیچگونه مشکل شرعی ندارد و جائز میباشد.

به فرموده ی قرآن کریم « للذکر مثل حظ الانثیین » پسر دو سهم و دختر یک سهم به ارث می برد.

*
قبل از هر چیز نکته ای که لازم است ما باید بدان توجه داشته باشیم، اینست که نفقه و تهیه ی مخارج زندگی بر عهده ی مرد خانواده است و زن خانواده در قبال تهیه ی هزینه های معیشت به هیچوجه موظف و مسئول نیست. با توجه به این نکته، کار کردن زن خانواده در محیطی بیرون از خانه، چیزی نیست که شرع مقدس زن را موظف به انجام آن داده باشد. مخصوصا اگر محیط کاری زن طوری باشد که با نامحرمها و با اجانب اختلاط داشته و با آقایان همکار باشد، این عمل به هیچوجه مورد پسند شرع مقدس و مذهب نبوده و حرام میباشد.


اما اینکه زن در مورد ارث و میراث نصف آقایان را مالک میشود، اولا حکم تشریعی و حکمت متعالی خداوند چنین اقتضاء کرده که مردها دو برابر زنها را در ارث صاحب شوند. این چیزی نیست که با اجماع علماء و یا مجتهدین قابل تغییر و تبدیل باشد. وظیفه ی ما در قبال آن، فقط تسلیم و انقیاد محض است. ثانیا شرع مقدس اسلام، برای کسیکه میخواهد زنی را به عقد خود در آورد دادن وجهی به عنوان مهریه زن واجب نموده است. از طرفی مخارج زندگی زن توسط مرد و شریک وی تامین میشود. لذا شرع مقدس اسلام زن را از دو جهت تامین و از کسب درآمد، بی نیاز کرده است این مردها هستند که برای تهیه ی مهریه و به دست آورده مخارج زندگی، در محیطی بیرون از خانه شب و روز کار کنند تا وظائف محوله ی خود را به نحو احسن انجام دهند. لذا عقل سالم نیز حکم میکند که مردها باید دو برابر زنها را در مورد ارث صاحب شوند.

*
در مورد تقسیم ماترک و میراث متوفی، افراد ورثه طبقه بندی شده و پس از دریافت طبقه ی اول، طبقات پائین تر میتوانند سهم خود را از ترکه ی میت دریافت نمایند که به طور خلاصه اینچنین میباشد: اولین گروهی که در اموال و ماترک متوفی، دارای سهم هستند اصحاب الفرائض نام دارند یعنی کسانی که خداوند در قرآن کریم نام آنها را ذکر و همچنین سهام آنها را نیز مشخص کرده است. این افراد دوازده نفر هستند که به شرح ذیل است: پدر ـ پدر بزرگ (پدر پدر و پدر پدر پدر و...) برادر مادری ـ شوهر ـ همسر ـ دختر ـ دختر پسر (دختر پسر پسر و دختر پسر پسر پسر و...) ـ خواهر پدری و مادری ـ خواهر پدری ـ خواهر مادری ـ مادر ـ مادر بزرگ (مادر پدر). این افراد اصحاب فرائض هستند که در قرآن کریم سهام بخصوصی برای آنها ذکر گردیده است. دومین طبقه ای که پس از دریافت اصحاب فرائض، مستحق گرفتن سهم از ارث هستند، عصبه نام دارد. عصبه به سه دسته تقسیم میشود: 1ـ عصبه بنفسه 2ـ عصبه بغیره 3ـ عصبه مع غیره. عصبه بنفسه خود به چهار دسته تقسیم میشود که استحقاق سهم از ارث، با طبقات اولین است. در صورتی که طبقه ی فوقانی یافت نشود طبقات تحتانی میتوانند سهم خود را از ارث دریافت نمایند. آن طبقات عبارتند از: طبقه ی اول: پسر، پسر پسر، پسر پسر پسر و... طبقه ی دوم: پدر، پدر پدر، پدر پدر پدر و... طبقه ی سوم: برادر، پسر برادر، پسر پسر برادر و... طبقه ی چهارم: عمو، پسر عمو، پسر پسر عمو و... پس از دریافت اهل فرائض، طبقه ی اول مستحق دریافت سهم بوده و در صورت نبود آن، طبقه ی دوم میتواند سهم خود را از میراث دریافت نماید. و اگر طبقه ی دوم یافت نشود، طبقه ی سوم و اگر آن نیز وجود نداشته باشد، طبقه ی چهارم میتواند سهم خود را از ارث دریافت نماید. بنا به توضیحات فوق، اگر به هنگام فوت پدر بزرگ، به غیر از آن نوه ها، پسران دیگری نیز داشته باشد، در اینصورت نوه ها به علت وجود پسرها، محجوب شده و ساقط میگردند و هیچگونه سهمی به آنها نمیرسد. اگر توضیحات فوق، اشکالات شما دوست عزیز را بر طرف نکرد، میتوانید صورت مسئله را نوشته و بگوئید به هنگام فوت پدر بزرگ، چه کسانی در قید حیات بوده اند. ما نحوه ی تقسیم ماترک پدر بزرگ را طبق مذهب حنفی بیان خواهیم نمود انشاء الله.

*
تنظیم وصیت نامه در شرع مقدس اسلام، کاری بسیار نیک و پسندیده است. وصیت کننده باید در وصیت نامه، ورثه را به تقوی و اطاعت از اوامر و ذستورات الهی فرا خوانده و تأکید نماید تا وحدت و یکپارپگی و اتحاد خود را حفظ نمایند و از اختلاف و تشتیت آرا، دوری جویند. وصیت کننده باید تأکید کند به هنگام فوت وی، هیچکدام از اهل خانواده و ورثه ی ایشان، حق داد و فریاد، گریه و زاری را نداشته و ندارند. وصیت کننده فقط خواستار حفظ آرامش و بردبار و صبور بودن را از ورثه شده و از بزرگان ورثه دعوت کند تا نسبت به هدایت و حفظ آرامش و طمأنینه ی دیگر ورثه مخصوصا زنان کوتاهی به عمل نیاورند. زیرا پیامبر اکرم صلی الله علیه و سلم در یک حدیثی می فرمایند: یُعَذّبُ المَیِّتُ ببکاء اَهلِهِ یعنی میت به خاطر گریه ی خانواده، عذاب می بیند. بنا بر این در جامعه ای که عادت آنان گریه کردن به هنگام فوت افراد باشد، لازم و واجب است که در مورد گریه نکردن و حفظ و رعایت شئونات اخلاقی و اسلامی وصیت نموده و دستور اکید در این مورد صادر نماید.
و اما در مورد تقسیم اموال، وصیت کننده اگر واجبات و یا عشر و زکاتی را که در ذمه ی خود واجب شده و نپرداخته باشد، حتما باید مقدار آن را مشخص کرده و از ورثه بخواهد تا آن را به مصارف حقیقی خود تقدیم نماید بدین ترتیب ذمه ی خود را از خداوند آزاد نماید. و همچنین اگر به خلق الله بدهکار باشد حتما باید قبل از مرگ آن را پرداخت نماید و اگر نتوانست حتما باید وصیت نموده و بدهی خود را به اطلاع ورثه برساند تا آنان نیز از آن مطلع و آگاه بوده تا پس از فوت وی، نسبت به پرداخت آن اقدام نمایند.
در شرع مقدس اسلام، دادن اموال قبل از مرگ به اولاد و تقسیم آن بین ورثه ها، هیچگونه مشکل و مانع شرعی ندارد. اما باید جانب عدالت را رعایت کرده و به هر یک از اولاد دختر و پسر به اندازه ای که از ارث دریافت می کنند، بخشش و اعطاء نماید. اگر چه بخشش و اعطاء اموال به یک نفر خاص از ورثه، هیچگونه مانع شرعی ندارد زیرا تصرف در اموال شخصی خود است، اما نباید عدالت را فراموش کرد و به خاطر جلب رضایت یک عده از اولاد، سایر اولاد و ورثه ی خود را رنجاند و آزرده خاطر کرد.
اگر قبل از مرگ، اسناد املاک و دارایی خود را به نام یکی از ورثه کرده باشد، اگر قبل از مرگ تصرف و حق استفاده از آن را به ایشان نسپرده باشد، در اینصورت این بخشش شرعی محسوب نشده و باید داخل در میراث و ترکه ی آن شخص کرده شود. اما اگر تصرف و استفاده ی آنرا نیز به ایشان سپرده باشد، در اینصورت آن ملک و دارائی، از آن وی محسوب شده و هیچ کس حق دخالت در آن را نخواهد داشت. اما اگر وصیت کند که به فلان ورثه، فلان مقدار از اموالم را پس از مرگم اعطاء نمایید، از آنجا که وصیت به ورثه، کسانی که از ارث سهامدار هستند، جائز نمی باشد. لذا اگر در مورد آن وصیت همه ی افراد ورثه اعلام رضایت نموده و هیچگونه صغیره نیز بین آنان نباشد، آن وصیت صحیح بوده و قابل اجرا می باشد. اما اگر فقط یک نفر از ورثه نسبت به آن وصیت اعتراض کند و یا یک نفر از ورثه صغیره باشد، در اینصورت آن وصیت باطل بوده و طبق قانون میراث در فقه حنفی باید عمل نمود.
بهترین کار این است هر شخص قبل از مرگ خود، بدهی و طلب حق الناس را پرداخت کرده و ذمه ی خود را از حقوق دیگران آزاد نماید و هر آنچه که از واجبات عشر و زکات در ذمه داشته باشد، آن را نیز به قدر الحال پرداخت کند. سپس وصیت نماید که ورثه موظف هستند پس از مرگم، یک سوم کل اموال و دارایی خود را صرف امور خیریه و دینی از قبیل ساخت مساجد ـ حوزه های علمیه ـ ساخت راه های عموم ـ پل ـ مدرسه و دیگر کارهایی که عام المنفعه هستند، صرف نمایند. ورثه نیز ما بقی اموال یعنی دو سوم اموال و دارایی وی را طبق روش و قانون میراث فقه حنفی میان خود تقسیم خواهند نمود. با این کار، همه به حق خود رسیده و خود شخص نیز بخاطر وصیت به اجر و پاداش بی نهایت نائل خواهند گشت. انشاء الله تعالی

*
اگر منظور از مریضی، مرض موت باشد، یعنی مریضی که اطباء از وی قطع امید کرده اند و هر لحظه امکان جان دادن وی باشد، اگر چنین شخصی چنین وصیتی نماید، قطعا وصیت وی باطل بوده و از نظر شرعی هیچگونه اعتباری به اینگونه وصیتها نمیباشد. اما اگر شخصی در حال مریضی نه در مرض موت بلکه هوش و حواس وی به جا و امید مرگ برای او نمیرود، اگر چنین شخصی چنین وصیتی کند، پس از مرگ وی همه ی ورثه راصی به آن وصیت باشند، در این صورت میتوان به آن وصیت عمل نمود. اما اگر یک نفر، فقط یک نفر از ورثه به آن وصیت ناراضی بوده و عدم رضایت خود را اعلام نماید، عمل به آن وصیت باطل بوده و لازم است طبق قانون میراث در مذهب اهل سنت عمل نماید.

*
از آنجا که سؤال شما دوست عزیز، بسیار کلی و در عین حال نامفهوم است، خواهشمندیم جهت دریافت پاسخ مناسب، توضیحات کافی را در مورد سؤالتان ارسال نمایید. با تشکر

*
در منابع فقهی اهل سنت حنفی چنین آمده است: قال علمائنا الحنفیة رحمهم الله تعالی تتعلق بترکة المیت حقوق اربعة مترتبة الاول یبدأ بتکفینه و تجهیزه من غیر تبذیر و لا تقتیر ثم تقضی دیونه من جمیع ما بقی من ماله ثم تنفذ وصایاه من ثلث ما بقی بعد الدین ثم یقسم الباقی بین ورثته بالکتاب و السنة و اجماع الامة فیبدأ باصحاب الفرائض و هم الذین لهم سهام مقدرة فی کتاب الله ثم بالعصبان من جهة النسب و العصبة کل من یاخذ ما ابقته اصحاب الفرائض و عند الانفراد یحرز جمیع المال ثم بالعصبة من جهة السبب و هو مولی العتاقة ثم عصبته علی الترتیب ثم الرد علی ذوی الفروض النسبیة بقدر حقوقهم ثم ذوی الارحام ثم مولی الموالاة ... هکذا الی آخره. یعنی اگر شخصی وفات نماید بر اموالی که از وی بجا مانده است چهار حق تعلق مییابد که این حقوق چهارگانه عبارتند از: 1ـ قبل از هر چیز، خرج کفن و دفن آن باید پرداخت شود. 2ـ کلیه ی بدهی های ایشان (حق الناس) باید پرداخت شود. 3ـ اگر میت وصیتی کرده باشد تا یک سوم مال متروکه،وصیت وی باید به مرحله ی اجرا گذاشته شود. 4ـ باقیمانده ی اموال متوفی، بین ورثه ی ایشان، طبق دستورات قرآن و حدیث و اجماع امت تقسیم میشود. افرادی که از مال متروکه ی میت سهام دار هستند به دسته های گوناگونی تقسیم شده و دارای نامهای بخصوصی هستند که ذیلا به آن اشاره خواهیم کرد. این دسته ها به ترتیب، سهام خود را دریافت میکنند؛ لذا قبل از گرفتن دسته ی اول، دسته ی دوم به هیچ وجه نمیتوانند اقدام به گرفتن سهام خود نمایند. آن دسته ها عبارتند از: 1ـ اصحاب الفرائض. 2ـ عصبه ی نسبیه. 3ـ عصبه ی سببیه. 4ـ تقسیم دوباره برای اصحاب الفرائض که اصطلاحا «رد» اطلاق میگردد. 5ـ ذوی الارحام. 6ـ مولی الموالاة. بنا بر توضیحات فوق، اگر بخواهیم میراث یک شخص را تقسیم کنیم باید دقیقا اقوام و خویشان آن را بشناسیم. لذا برای شما دوست گرامی لازم است دقیقا بازماندگان مرحوم اعم از فرزندان و برادران و والدین و کلیه ی خویشاوندان وی را به طور دقیق با ذکر تعداد نفرات و تعیین جنسیت، برای ما ارسال نمائید تا ما بتوانیم سهام هر یک آنها را بطور قطع تعیین نمائیم.

*
در منابع فقهی اهل سنت حنفی چنین آمده است: قال علمائنا الحنفیة رحمهم الله تعالی تتعلق بترکة المیت حقوق اربعة مترتبة الاول یبدأ بتکفینه و تجهیزه من غیر تبذیر و لا تقتیر ثم تقضی دیونه من جمیع ما بقی من ماله ثم تنفذ وصایاه من ثلث ما بقی بعد الدین ثم یقسم الباقی بین ورثته بالکتاب و السنة و اجماع الامة فیبدأ باصحاب الفرائض و هم الذین لهم سهام مقدرة فی کتاب الله ثم بالعصبان من جهة النسب و العصبة کل من یاخذ ما ابقته اصحاب الفرائض و عند الانفراد یحرز جمیع المال ثم بالعصبة من جهة السبب و هو مولی العتاقة ثم عصبته علی الترتیب ثم الرد علی ذوی الفروض النسبیة بقدر حقوقهم ثم ذوی الارحام ثم مولی الموالاة ... هکذا الی آخره. یعنی اگر شخصی وفات نماید بر اموالی که از وی بجا مانده است چهار حق تعلق مییبابد که این حقوق چهارگانه به ترتیب ذیل میباشد: 1ـ قبل از هر چیزی خرج کفن و دفن آن باید پرداخت شود. 2ـ کلیه ی بدهی های ایشان پرداخت میشود. 3ـ اگر میت وصیتی کرده باشد تا یک سوم مال متروکه، وصیت وی باید اجرا شود. 4ـ باقیمانده ی اموال متوفی، بین ورثه ی ایشان، طبق دستورات قرآن و حدیث و اجمع امت تقسیم میشود. افرادی که از مال متروکه ی میت سهام دار هستند به دسته های گوناگونی تقسیم شده و دارای نامهای بخصوصی هستند که ذیلا به آن اشاره خواهیم کرد. این دسته ها به ترتیب سهام خود را دریافت میکنند لذا قبل از گرفتن دسته ی اول، گرفتن دسته ی دوم به هیچ وجه صحیح نمیباشد. آن دسته ها عبارتند از: 1ـ اصحاب الفرائض 2ـ عصبه ی نسبیه 3ـ عصبه ی سببیه 4ـ تقسیم دوباره برای اصحاب الفرائض که اصطلاحا «رد» گفته میشود 5ـ ذوی الارحام 6ـ مولی الموالاة. بنا بر توضیحات فوق، اگر بخواهیم میراث یک شخص را تقسیم کنیم باید دقیقا اقوام و خویشان آن را بشناسیم. لذا برای شما دوست گرامی لازم است دقیقا بازماندگان مرحوم را اعم از فرزندان و برادران و والدین وکلیه ی خویشاوندان به طور دقیق با ذکر تعداد نفرات و تعیین جنسیت، برای ما ارسال نمائید تا ما بتوانیم سهام هر یک آنها را بطور قطع تعیین کرده و بیان نمائیم.

*
با سلام و خسته نباشید خدمت شما دوست گرامی. در مورد جواب سوالتان باید بگوییم که، به طور کلی هر چیزیکه در حیات والدین توسط آنان با هر عنوانی که باشد، به اولاد بخشیده شده و اختیار آن به اولاد واگذار گردد، فقط ملک شخصی اولاد بوده و هیچکس نمیتواند در آن حقی داشته و یا ادعای دیگری کند. واژه ی ارث، همانگونه که از اسمش پیداست، چیزی است که پس از وفات مورث (میراث گذارنده) به ورثه (میراث گیرنده) تعلق مییابد. لذا نه والدین میتوانند در حیات خود سهم الارث اولاد خود را بدهند و نه اولاد میتواند در حیات والدین خود، سهم الارث خود را از آنان تقاضا نماید. زیرا در حیات والدین، مالک حقیقی و اصلی اموال آنان خود والدین هستند و هر چیزیکه توسط والدین آنان به هر کس و هر مقدار که داده شود به عنوان پیشکش، هدیه و هبه قلمداد میشود.


بنابراین با اینکه والدین قید کنند که فرضا «ما این زمین و خانه را به تو میدهیم بشرطیکه پس از وفات ما نباید در باقی اموال ادعایی داشته باشی»، باز اولاد میتوانند پس از وفات والدین در مورد اموال باقی مانده، سهم الارث خود را ادعا نماید. اولاد قطعا ذی حق هستند و حتما میتوانند از اموال ما ترک والدین خود، ارث خود را دریافت نمایند. چنانچه با توضیحات فوق اشکال شما بر طرف نشد، ما منتظر هستیم تا دوباره توضیحات بیشتری را ارائه دهیم.

*
اصل مسئله از مخرج 24 بوده و سپس به 27 عول میگردد. سهم همسر متوفی یک هشتم کل دارایی (3 سهم از بیست و هفت سهم)، سهم دو دختر متوفی دو سوم کل دارایی (16 سهم از بیست و هفت سهم)، سهم پدر متوفی یک ششم کل دارایی و هم عصبه در صورت مازاد بودن دارایی (4 سهم از بیست و هفت سهم)، سهم مادر متوفی یک ششم کل دارایی (4 سهم از بیست و هفت سهم) بوده و شش برادر و چهار خواهر متوفی نیز بخاطر وجود پدر، محجوب میگردند و هیچگونه حقی را از اموال متوفی دارا نمیباشند.

*
کسیکه فوت میکند و اموالی را به جا گذاشته و دار فانی را ترک میگوید، بر اموال و ما ترک آن مرحوم، چهار حق تعلق پیدا کرده و بر ورثه ی ایشان لازم میشود آن چهار حق را به ترتیب به مرحله ی اجرا بگذارد. آن حقوق چهارگانه عبارتند از: 1ـ تکفین و تجهیز آن میت بدون هیچگونه زیاده روی و یا سخت گیری در تدفین میت. 2ـ پرداخت بدهی های میت اگر چه کلیه ی اموال و دارائی آن مرحوم را در بر گیرد. 3ـ اجرای وصیت میت (در صورت وصیت کردن) از یک سوم از باقیمانده ی کل دارایی اعم از منقول و غیر منقول. 4ـ تقسیم باقیمانده ی دارایی بین ورثه طبق اصول و قواعدی که در مذهب بیان شده است. اجرای این حقوق وظیفه ی ورثه بوده و در صورت عدم اجرای آن، هیچگونه گناه و وبالی بر ذمه ی میت نخواهد بود فقط ورثه و کسانیکه از اجرای این حقوق سر باز میزنند در پیشگاه پروردگار گناهکار بوده و در روز قیامت در محضر تمامی انبیاء و اولیاء و عموم انسانها، و در برابر عدل الهی جواب پس خواهد داد. اگر صدقه و خیراتی از اموال میت قبل از هر گونه تقسیم و حصر وراثت صورت گیرد، در صورت عاقل و بالغ بودن همه ی وراث و رضایت ایشان نسبت به این امر، هیچگونه مشکل شرعی نداشته و میتوان بدنبال تدفین میت، برای شادی روح ایشان، صدقه و یا خیرات نمود. اما در صورت عدم رضایت ورثه و لو یک نفر از آنها، و یا در صورت صغیره بودن ورثه و لو یک نفر از آنها، هر گونه صدقه و خیرات از اموال متوفی مطلقاً جائز نبوده و حرام میباشد. علمای بزرگوار ترکمن صحرا بسیار در این مورد صحبت کرده و سخنرانیهای ایشان در آرشیو سمعی و بصری حوزه ی علمیه موجود میباشد. با آرزوی توفیق شما عزیزان

*
پدر یا مادر در حال حیات، میتوانند هر اندازه که بخواهند به یک یا همه ی اولاد خود بخشش نمایند و از اموال و دارایی خود و لو به گونه ی غیر مساوی به فرزندان خود اهداء نمایند. اگر چه این عمل بی عدالتی بین فرزندان خویش بوده و برای والدین در روز قیامت باعث عذاب الهی خواهد بود، اما از نظر شرعی جائز بوده و برای هیچ کسی حق اعتراض نبوده و آن حکم جاری میگردد. اما پس از فوت والدین، اموال و دارایی ایشان فی ما بین اولاد ذکور و اناث به صورت للذکر مثل حظ الانثیین یعنی هر پسر دو سهم و هر دختر یک سهم تقسیم میگردد.

*
از نظر فقهاء احناف وصیت برای ورثه باطل است هرگاه یکی از ورثه بر آن وصیتنامه معترض باشد. در صورت بطلان وصیتنامه میبایست اموال مرحوم طبق دستور شرع مقدس و مذهب تقسیم شده و هر کدام به همان مقداری که در مذهب برای وی تعیین شده است اخذ نماید. اما والدین میتوانند در حال حیات خود، قسمتی از اموال و یا کل دارایی خود را به هر طریقی که دلخواه آنان است بین اولاد خود تقسیم نمایند. اینکار کاملا صحیح بوده و اعتراض و نارضایتی فرزندان نیز در صحت آن بی تأثیر خواهد بود. اما به خاطر عدم رعایت عدالت بین اولاد، والدین نزد خداوند متعال گناهکار بوده و عذاب آنرا در روز قیامت خواهند دید.

*
فقهاء احناف در این مورد فرموده اند: «وَ یَجِبُ اَن یُسَوِّیَ بَینَ اَولاَدِهِ فِی النُّحلَی» یعنی برای والدین واجب است که در بخشش و هدیه بین فرزندان خود عدالت را رعایت نمایند. کسانیکه بین فرزندان خود تبعیض قائل شده و بعضی را بر بعضی ترجیح میدهند، در روز قیامت دچار عذاب هولناکی شده و در محضر پروردگار و رسولانش رسوا و شرمنده خواهند شد. والدین محترم همیشه باید دستورات شرع مقدس را الگوی تمام نمای خویش قرار داده و بهیچوجه به خود اجازه ندهند از موازین شرع و دستورات حکیمانه ی آن تخطی و سرپیچی نمایند.

*
افراد خنثی اگر هنگام استنجاء، از آلت تناسلی مردانه ادرار کرده و استنجاء نمایند، مذکر محسوب شده و سهم الارث آقایان را به خود اختصاص میدهند. اما اگر از آلت تناسلی زنانه ادرار کرده و استنجاء نمایند، در اینصورت مونث محسوب شده و ارثیه ی زنان را دریافت خواهد نمود.